ABD’de ev sahibi olmak, göçmenler için sadece barınma ihtiyacını karşılamaz; aynı zamanda finansal güvenlik, toplumsal aidiyet ve yatırım anlamına gelir. National Association of Realtors (NAR) verilerine göre, 2024 sonunda ABD’de ev sahipliği oranı %65’tir. Bu oran, II. Dünya Savaşı sonrası suburbanizasyon döneminde zirveye ulaşmış, 2008 finansal krizinde düşmüş ve son yıllarda yeniden yükselişe geçmiştir.
Türkiye’de ise TÜİK verileri, hanehalklarının yaklaşık %57’sinin kendi evinde yaşadığını gösteriyor. Ancak yüksek enflasyon ve kredi faizleri, özellikle genç ailelerin ev sahibi olmasını zorlaştırıyor.
Bu içerik, Alaturka editörleri tarafından özel olarak hazırlanmış bir araştırma yazısıdır. Hazırlık sürecinde ABD’de USDA, BLS, Freddie Mac, National Association of Realtors, Insurance Information Institute gibi kurumların 2025 güncel raporları; Türkiye’de ise TÜİK, SGK ve ilgili bakanlıkların resmi verileri temel alınmıştır. Ayrıca akademik yayınlar ve piyasa analizleri incelenerek kapsamlı bir karşılaştırma yapılmıştır. Bu nedenle yazı, yalnızca bir haber değil, kaynaklara dayalı, detaylı ve uzun süreli kullanıma uygun bir rehber niteliğindedir.
ABD’de Mortgage Sistemi: Temel Dinamikler
a) Mortgage Türleri
- 30 Yıllık Sabit Faizli Mortgage (Fixed-Rate): En popüler model. Uzun vadede öngörülebilirlik sağlasa da faizler yüksek olduğunda toplam geri ödeme yüksektir.
- 15 Yıllık Sabit Faizli Mortgage: Daha yüksek aylık ödeme ama toplam faiz daha düşük.
- Adjustable-Rate Mortgage (ARM): İlk yıllarda düşük faiz, sonrasında piyasa oranına göre değişken.
b) 2025 Mortgage Faizleri
Freddie Mac’in 2025 güncel raporuna göre:
- 30 yıllık sabit mortgage: %6,7 – %7,2
- 15 yıllık sabit mortgage: %6,1 – %6,5Bu oranlar, 2020’deki %3 seviyesinin iki katından fazla.
c) Kredi Skoru ve Ön Ödeme
ABD’de kredi skoru (FICO) mortgage faizini doğrudan etkiler:
- 750+ skor: En düşük faiz.
- 650-700 skor: Ortalama faiz.
- 600 altı: Mortgage almak çok zor, faiz yüksektir.Ön ödeme (down payment) genellikle %20 kabul edilir. Ancak FHA kredileriyle %3,5’e kadar düşürülebilir.
Emlak Vergileri: Eyaletlere Göre Farklar
ABD’de ev sahiplerinin her yıl ödemesi gereken emlak vergisi (property tax), eyaletlere göre ciddi farklılık gösterir. Tax Foundation verilerine göre 2025 oranları:
- En yüksek: New Jersey (%2,21), Illinois (%2,05)
- Orta: Texas (%1,68), New York (%1,40)
- En düşük: Hawaii (%0,27), Alabama (%0,41)
Örneğin New Jersey’de 500.000 dolarlık bir ev için yıllık vergi yaklaşık $11.000 iken, aynı değerdeki ev Alabama’da sadece $2.000 vergiye tabidir.
Türkiye’de ise 2025 itibarıyla büyükşehirlerde emlak vergisi oranı binde 2, diğer şehirlerde binde 1’dir. Yani 5 milyon TL değerindeki bir ev için yıllık vergi İstanbul’da sadece 10.000 TL. ABD’ye kıyasla çok düşük.
Konut Sigortası: Zorunlu Bir Kalem
ABD’de mortgage alındığında homeowner’s insurance (konut sigortası) zorunludur.
- Ortalama yıllık maliyet: $1.700 (Insurance Information Institute 2025 verisi).
- Deprem, sel, kasırga gibi doğal afetlerin yoğun olduğu eyaletlerde bu rakam çok daha yüksek olabilir. Örneğin Florida’da yıllık konut sigortası ortalama $4.200 seviyesindedir.
Türkiye’de zorunlu olan sigorta **DASK (zorunlu deprem sigortası)**dır. Primler, evin bulunduğu bölgeye göre yıllık ortalama 1.500-5.000 TL aralığında değişir. İsteğe bağlı konut sigortalarıyla yangın, hırsızlık, sel gibi riskler eklenebilir.
Toplumsal Etki ve Tarihsel Arka Plan
- ABD: Ev sahipliği, “American Dream” kavramının merkezindedir. 1950’lerde suburban yaşamın yükselişi, toplumsal sınıf farklarını şekillendirmiştir. Ev sahibi olmak, sadece finansal güvence değil, toplumsal statü göstergesidir.
- Türkiye: Osmanlı’dan Cumhuriyet’e kadar “mülkiyet” kavramı farklı şekillerde evrildi. 2000’lerde TOKİ projeleri, 2010 sonrası kentsel dönüşüm programları ev sahibi olmayı teşvik etti. Ancak son yıllarda yüksek faizler ve konut fiyat artışları, özellikle genç kuşak için “ev sahibi olma hayalini” zorlaştırdı.
Geleceğe Bakış (2025-2035)
- ABD: Faizlerin yüksek seyretmesi, ev alımlarını yavaşlatabilir. Ancak yapay zekâ ve büyük veri destekli kredi modelleri, daha adil finansman çözümleri sunabilir.
- Türkiye: Nüfusun genç yapısı ve kentleşme, konut talebini sürdürüyor. Ancak yüksek maliyetler, kiracılık oranını artırabilir.
ABD-Türkiye Karşılaştırması
| Kriter | ABD | Türkiye |
|---|---|---|
| Mortgage Faizi | %6,5 – %7,2 | %3 – %4 (konut kredisi) |
| Ön Ödeme | %20 (standart) | %20 – %30 |
| Emlak Vergisi | Yüksek (ortalama %1,1) | Düşük (binde 1-2) |
| Sigorta | $1.700 (ortalama) | 1.500-5.000 TL (DASK) |
| Ev Sahipliği Oranı | %65 | %57 |
| Toplumsal Etki | “American Dream” | Güvence + yatırım |
📌 Sonuç:
ABD’de ev sahibi olmak, yüksek maliyetli ama uzun vadeli yatırım açısından güçlü bir adım. Türkiye’de ise ev sahibi olmak görece daha ucuz, ancak ekonomik dalgalanmalar ve enflasyon riski büyük.
Alaturka sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
📜 Telif Hakkı Uyarısı: Bu içerik Alaturka tarafından hazırlanmış olup, Telif Hakkı ile korunmaktadır. İzinsiz kopyalanması, yeniden yayınlanması ya da alıntılanması yasaktır. İçeriğin paylaşılması durumunda, orijinal kaynak olarak tam URL'ye aktif ve arama motorları tarafından takip edilebilir (dofollow) bir bağlantı verilmesi zorunludur.
Kaynak göstermeyen siteler hakkında Google'a Telif Hakkı İhlali (DMCA) bildirimi yapılacaktır.
