📌 Tehlikeli artış: Dünyanın birçok şehrinde ölümcül zatürreye yol açan Legionella bakterisi vakaları hızla yükseliyor, bu da Legionella klima salgını konusunda endişeyi artırıyor.
📌 Kaynak klimalar: Soğutma kuleleri ve bakımsız klima sistemleri, Legionella klima salgını yaratmanın ana nedeni olarak gösteriliyor.
📌 Küresel kriz: İklim değişikliği ve yaşlanan altyapı, Legionella klima salgını riskini sıklaştırarak büyük halk sağlığı riski yaratıyor.
New York’tan Melbourne’e uzanan Legionella klima salgınları yüzlerce kişiyi hasta ederken, onlarca kişinin hayatına mal oldu. Uzmanlar, küresel ısınmanın ve altyapı sorunlarının bu bakterinin yayılımını hızlandırdığına dikkat çekerek acil önlemler çağrısında bulunuyor.
Neden Klimalar Enfeksiyon Yayıyor?
Legionella bakterisi durgun ve ılık sularda çoğalıyor. Büyük soğutma kuleleri ve HVAC sistemleri, bu ortamı sağlıyor. Kontamine damlacıklar havaya karıştığında insanlar solunum yoluyla bakteriyi akciğerlerine çekiyor. Kişiden kişiye bulaşmayan hastalıkta risk, tamamen binanın su ve havalandırma sistemlerinin durumuna bağlı.
Dünyada Salgın Kümeleri
Son aylarda dünya genelinde dikkat çekici Legionella klima salgını yaşandı.
- New York, Harlem: 67 vaka, 3 ölüm; 2015’ten bu yana en büyük küme.
- Avusturya, Vorarlberg: Tek bir soğutma kulesiyle bağlantılı 37 enfeksiyon.
- Avustralya, Melbourne: 114 hasta, 2 ölüm; Laverton North’taki sanayi soğutma sistemine bağlandı.
Bilim insanları bu Legionella klima salgınılarının artık “istisna” olmaktan çıktığını ve rutin hale geldiğini belirtiyor.
2025’te Vaka Patlaması
ABD verilerine göre Legionella enfeksiyonları 2000’den bu yana dokuz kat arttı. 2025’in yalnızca ilk yarısında vakalar geçen yıla göre %18 yükseldi. Avrupa’da 2021’de 10.700’den fazla vaka ve 704 ölüm kaydedildi – şimdi yeni rekorların kapıda olduğu tahmin ediliyor.
Kimler Daha Fazla Risk Altında?
- 65 yaş üstü bireyler
- Sigara içenler
- Kronik akciğer hastalığı olanlar
- Bağışıklık sistemi zayıf olanlar
Yüksek risk gruplarında ölüm oranı %25’e kadar çıkabiliyor. Belirtiler arasında yüksek ateş, öksürük, nefes darlığı ve kas ağrıları yer alıyor. Erken tanı ve antibiyotik tedavisiyle iyileşme şansı artıyor.
Uzmanlardan Küresel Uyarı
The Lancet Microbe’da yayımlanan bir analiz, iklim değişikliği, yetersiz bakım ve eskiyen altyapının salgınların temel nedenleri olduğunu vurguladı. “Artık daha çok yerde, daha çok vaka görüyoruz” ifadeleriyle Legionella klima salgını riskinin büyüklüğüne dikkat çekildi.
Bir Sonraki Salgını Önlemek
- OSHA, yaz aylarında soğutma kulelerinin her ay dezenfekte edilmesini öneriyor.
- Sıcak suyun 50°C’nin üzerinde tutulması gerekiyor.
- Su kalitesi testleri belgelenmeli.
- HVAC filtrelerinin düzenli değiştirilmesi şart.
Bireyler için uzmanların tavsiyesi ise: salgın bölgelerinde grip benzeri belirtiler görülürse vakit kaybetmeden doktora başvurmak.
İklim Krizi Salgınları Nasıl Besliyor?
Küresel ısınma nedeniyle artan sıcak hava dalgaları, klima kullanımını zorunlu kılıyor. Ancak bakımsız sistemler bakterilerin üreme alanına dönüşüyor, bu da Legionella klima salgını riskini artırıyor. Bu da iklim değişikliği ile salgın riskleri arasındaki bağlantıyı güçlendiriyor.
Geçmişten Bugüne Karşılaştırma
2015’te New York’ta yaşanan büyük Legionella klima salgını, yetkililerin düzenlemeleri artırmasına yol açmıştı. Ancak 2020 sonrası yaşanan küresel sıcaklık artışıyla vaka sayıları yeniden ivme kazandı.
Önümüzdeki Dönem Senaryoları
Eğer altyapı ve bakım standartları küresel ölçekte sıkılaştırılmazsa, önümüzdeki yıllarda daha sık ve daha ölümcül Legionella klima salgını bekleniyor.
Sizce, klima ve su sistemleri artık sadece bina sorunu mu, yoksa küresel bir halk sağlığı meselesi mi?
Alaturka sitesinden daha fazla şey keşfedin
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
